Η Κουφή Παρασκευή!

   Η σημερινή μέρα καλείται από το λαό μας "κουφή Παρασκευή"! Πρόκειται για την τελευταία Παρασκευή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που προηγείται της Μεγάλης Εβδομάδας. Λέγεται κουφή γιατί διαφέρει από τις προηγούμενες πέντε Παρασκευές της Σαρακοστής. Όπως πιθανώς γνωρίζετε, την πρώτη Παρασκευή της Σαρακοστής ξεκίνησαν οι Χαιρετισμοί της Παναγίας, οι οποίοι και ολοκληρώθηκαν την προηγούμενη Παρασκευή με τον Ακάθιστο Ύμνο. Σήμερα δεν είχαμε ακολουθία των Χαιρετισμών, δεν "ακούστηκαν" ούτε "ειπώθηκαν" ύμνοι προς τιμήν της Θεοτόκου, και γι' αυτό η μέρα -και συχνά και όλη αυτή η εβδομάδα- χαρακτηρίζεται ως κουφή ή βουβή!
   Την κουφή Παρασκευή ακολουθεί το Σάββατο του Λαζάρου, μια ημέρα επίσης συνδεδεμένη έντονα με τη λαϊκή παράδοση με πλήθος εθίμων που ξεκινούσαν συνήθως από σήμερα. Τη σημερινή ημέρα ολοκληρώνεται η Μεγάλη Τεσσαρακοστή και συμπληρώνονται ακριβώς σαράντα μέρες νηστείας.
   Ευχόμαστε σε όλους κατάνυξη και γαλήνη για τις μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας που έπονται και θα είναι γεμάτες με ακολουθίες, σε αντίθεση με την "κουφή" Παρασκευή!

Ο τόπος και το τραγούδι του - "Στη Νέδουσα του Νικηταρά"

Πηγή: ellinwnparadosi.blogspot.com

Ρεβίθια γιαχνί!

Η νηστεία της Σαρακοστής συνεχίζεται για τρίτη εβδομάδα και έχουμε να σας προτείνουμε μια εύκολη νηστίσιμη συνταγή με ένα από τα πιο θρεπτικά και νόστιμα όσπρια, τα ρεβίθια! Τα υλικά που θα χρειαστείτε είναι:

1/2 κιλό ρεβίθια
2 κουταλιές της σούπας σόδα
1 φλυτζάνι ελαιόλαδο
2 κρεμμύδια ξερά
1 κουταλιά της σούπας πελτέ ντομάτας
1 φύλλο δάφνης
1 κλαράκι δενδρολίβανο (προαιρετικά)
Αλάτι και πιπέρι

Ο Ακάθιστος ύμνος!

   Ακάθιστος ύμνος ονομάζεται γενικά κάθε ύμνος ο οποίος ψάλλεται από τους χριστιανούς σε όρθια στάση. Έχει επικρατήσει όμως να λέγεται έτσι ένας ύμνος («Κοντάκιο») της Ορθόδοξης Εκκλησίας προς τιμήν της Θεοτόκου. Ο ύμνος αυτός ψάλλεται στους ναούς τις πέντε πρώτες Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, τις πρώτες τέσσερις Παρασκευές τμηματικά και την πέμπτη ολόκληρος. Αποτελείται από ένα προοίμιο και 24 οίκους (στροφές) σε ελληνική αλφαβητική ακροστιχίδα, από το Α ως το Ω. Δηλαδή, κάθε «οίκος» ξεκινά με το αντίστοιχο κατά σειρά ελληνικό γράμμα. Ο Ακάθιστος ύμνος θεωρείται ως ένα αριστούργημα της βυζαντινής υμνογραφίας.

Η κυρά - Σαρακοστή!

   Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα.Αρχικά διαρκούσε έξι εβδομάδες ενώ αργότερα προστέθηκε και η έβδομη εβδομάδα και ονομάζεται έτσι γιατί περιλαμβάνει ακριβώς σαράντα ημέρες δηλαδή από την Καθαρή Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή πριν το Σάββατο του Λαζάρου.

  Μεγάλη ονομάζεται όχι για τη μεγάλη διάρκειά της αλλά για τη σημασία της που γίνεται σε ανάμνηση των Παθών του Χριστού και αποτελεί την προετοιμασία των πιστών για τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα.

Αποκριάτικοι Χοροί - Μέρος Δεύτερο

(Συνέχεια προηγούμενης ανάρτησης. Για το πρώτο μέρος πατήστε ΕΔΩ)

ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ

[και η αρχαιοελληνική τους θεματογραφία]

Πηγή: Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί, Δώρα Ν. Στράτου, εκδ. Ο Ε Δ Β, παρούσα εκδ. 2002, εκτύπωση Κλάδης Χαρ. Βιβλιοδεσία Κανόπουλος Γεώργ.

ΝΑΟΥΣΑ
   Στους αποκριάτικους χορούς συνήθως κρεμάνε κουδούνια και πηδάνε για να ακούγονται καλά οι κρότοι των κουδουνιών και να «ξυπνήσει έτσι ή γη» δηλαδή να βλαστήσει.
Μπορούμε να αναφέρουμε αποκριάτικους χορούς με κουδούνια βροντερά, όπως τού Σοχού τής Μακεδονίας και τής Σκύρου αλλά και άλλων περιοχών με λιγότερα θόρυβο, το ίδιο όμως εντυπωσιακούς όπως τής Νάουσας στη Μακεδονία.

Οι Τρεις εβδομάδες των Αποκριών!

(Επαναδημοσίευση από 18/2/2011)
 
  Πολλοί μπορεί να πιστεύουν ότι οι Απόκριες έρχονται, όμως στην ουσία η Αποκριά έχει ήδη φτάσει εδώ και μερικές μέρες! Οι Απόκριες ξεκινούν με την αρχή του Τριωδίου, που ήταν την περασμένη Κυριακή, Τελώνου και Φαρισαίου. Τι είναι όμως το Τριώδιο;
    Τριώδιο είναι το βιβλίο της Εκκλησιαστικής Ακολουθίας των ύμνων που ψάλλονται από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο. Οι ύμνοι που ψάλλονται την περίοδο αυτή, όπως μας λέει και το όνομα του βιβλίου, έχουν μόνο τρεις ωδές και όχι εννιά όπως συνήθως. Το Τριώδιο σηματοδοτεί την αρχή της προετοιμασίας προς το Πάσχα και την έναρξη των Αποκριών που θα διαρκέσουν τρεις εβδομάδες.

Γιατί το λέμε... Αλαγονία!!

  Η Αλαγονία κατά την Eλληνική μυθολογία ήταν “νύμφη” του Διός και της Ευρώπης. Στην αρχαία Ελλάδα η Αλαγονία ήταν μία από τις πόλεις του “Κοινού των Ελευθερολακώνων’ το δε Κοινό των Ελευθερολακώνων ήταν Ομοσπονδία δεκαοχτώ πόλεων της Λακωνίας που αποχώρησαν από τη Σπάρτη και αποτέλεσαν συμπολιτεία αυτόνομη.
   Η αρχαία πόλη Αλαγονία κατά τον αρχαίο Έλληνα περιηγητή Παυσανία που έζησε το δεύτερο αιώνα μ. Χ. βρισκότανε σε απόσταση τριάντα σταδίων προς τα μεσόγαια από την πόλη Γερηνία.

Αποκριάτικοι Χοροί - Μέρος Πρώτο

ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ

[και η αρχαιοελληνική τους θεματογραφία]


Πηγή: Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί, Δώρα Ν. Στράτου, εκδ. Ο Ε Δ Β, παρούσα εκδ. 2002, εκτύπωση Κλάδης Χαρ. Βιβλιοδεσία Κανόπουλος Γεώργ.

   "Μέσα στους αιώνες πού πέρασαν χωρίς ελεύθερο εθνικό βίο και προπαντός στη διάρκεια τής Οθωμανικής κυριαρχίας, οι Έλληνες εύρισκαν πάντα κάποιο τρόπο να διατηρούν τις παραδόσεις τους. Πολλές φορές για να μην προκαλέσουν την απαγόρευση τού Διοικητή τής Περιφέρειας, εκμεταλλεύονταν την Αποκριά. Έχουμε γι’ αυτό ορισμένα παραδείγματα από τούς χορούς τής «Μπούλας» της Νάουσας (Μακεδονία), καθώς και από άλλες περιοχές και ορισμένες αποκριάτικες συνήθειες των Ποντίων.

Παροιμίες για την ελιά

Παροιμίες για την ελιά 

• "Βάψε ελιά για τη ζωή σου και συκιά για το παιδί σου"
• "Από το θέρο ως τις ελιές δεν απολείπουν οι δουλειές"
• Αν δε σφίξεις την ελιά, δε βγάζει λάδι.
  (Όπως πρέπει να σφίξεις τις ελιές για να βγάλεις το λάδι, έτσι πρέπει να δουλέψεις σκληρά για να αποδώσει η δουλειά σου).
• ’Ακουσες λάδι τρέχα, άκουσες στεφάνι φεύγα.
  (Στο λάδι (βάφτιση) αν πας δεν θα 'χεις έξοδα ενώ στο γάμο οι καλεσμένοι βάζουν χρήματα στο δίσκο ως δώρο για τους νιόπαντρους).
• Όποιος έχει σιτάρι, κρασί και λάδι στο πιθάρι έχει του κόσμου τα καλά και του θεού τη χάρη.
  (Όποιος έχει αυτά τα τρία προϊόντα στο σπίτι του, είναι σαν να έχει απ' όλα, είναι πλούσιος).

Η Βασιλόπιτα της Πρωτοχρονιάς!

   Το έθιμο της βασιλόπιτας κυριαρχεί την Πρωτοχρονιά παντού στη χώρα μας, αλλά και όπου υπάρχουν Έλληνες ανά τον κόσμο. Πολλές διαφορετικές γεύσεις και συνταγές ίσως να έχουμε συναντήσει σε όλες μας τις Πρωτοχρονιές ή και σε εκδηλώσεις κοπής της βασιλόπιτας που γίνονται αρκετές εβδομάδες μετά την άφιξη του νέου έτους. Γιατί όμως κόβουμε τη βασιλόπιτα και πώς έφτασε στις μέρες μας αυτό το έθιμο;

   Η ιστορία της πίτας αυτής είναι πολύ παλιά και πιθανώς προέρχεται από την αρχαία γιορτή των "Κρονίων" (των ρωμαϊκών "Σατουρναλίων").