Παροιμίες για την ελιά

Παροιμίες για την ελιά 

• "Βάψε ελιά για τη ζωή σου και συκιά για το παιδί σου"
• "Από το θέρο ως τις ελιές δεν απολείπουν οι δουλειές"
• Αν δε σφίξεις την ελιά, δε βγάζει λάδι.
  (Όπως πρέπει να σφίξεις τις ελιές για να βγάλεις το λάδι, έτσι πρέπει να δουλέψεις σκληρά για να αποδώσει η δουλειά σου).
• ’Ακουσες λάδι τρέχα, άκουσες στεφάνι φεύγα.
  (Στο λάδι (βάφτιση) αν πας δεν θα 'χεις έξοδα ενώ στο γάμο οι καλεσμένοι βάζουν χρήματα στο δίσκο ως δώρο για τους νιόπαντρους).
• Όποιος έχει σιτάρι, κρασί και λάδι στο πιθάρι έχει του κόσμου τα καλά και του θεού τη χάρη.
  (Όποιος έχει αυτά τα τρία προϊόντα στο σπίτι του, είναι σαν να έχει απ' όλα, είναι πλούσιος).
• Δεν τρώγεται ούτε με το λάδι ούτε με το ξύδι.
  (Είναι τόσο άσχημος χαρακτήρας που ό,τι και να κάνεις δεν μπορείς να τον συμπαθήσεις).
• Δίχως λάδι, δίχως ξύδι πώς θα κάνουμε ταξίδι.
  (Δεν μπορεί να γίνει δουλειά αν δεν έχεις τα απαραίτητα εφόδια).
• Κολοκύθια με το λάδι, κολοτούμπες το βράδυ.
  (Τα κολοκύθια δεν χορταίνουν).
• Μου 'βγαλε το λάδι.
  (Με ξεθέωσε στη δουλειά).
• Ξεφόρτωσε τη την ελιά, να σε φορτώσει λάδι.
  (Αν κλαδέψεις την ελιά ,θα βγάλει πολύ λάδι).
• Αυτός είναι σαν το νερό στο λάδι.
  (Είναι καθαρός, αθώος).
• Ρίχνει λάδι στη φωτιά.
  (Με τα λόγια και τη στάση του, βοηθά να ανάψει ο καυγάς).
• Όπως θα γεμίσει του Χριστού το τραπέζι, έτσι να γεμίσουν και τα δέντρα μας ελιές.
  (Χριστουγεννιάτικη ευχή). 

  Την ταπεινοσύνη και την εργατικότητα της ελιάς τη τραγούδησε ο ποιητής Ι. Πολέμης:

"Ευλογημένο να 'ναι ελιά το χώμα που σε τρέφει
κι ευλογημένο το νερό που πίνεις απ' τα νέφη
κι ευλογημένος τρεις φορές αυτός που σ' έχει στείλει
για το λυχνάρι του φτωχού, για του άγιου το καντήλι"

  "Πατρίδα τα λιοτρίβια σου δουλεύουν νύχτα μέρα.
Με του λαδιού τη μυρωδιά γεμίζουν τον αέρα.

Κι ειν' οι ελιές, Πατρίδα μου ακούραστες γριούλες.

Με τον καρπό τους τρέφουνε παιδάκια και μανούλες.

Κι είν' οι ελιές, Πατρίδα μου δέντρα ευλογημένα
που στέκονται στον άνεμο
με τα κλαδιά απλωμένα."

To λεξικό της ελιάς

• Αλατσολιές: παστές ελιές
• Αλετριβιδιάρης: εργάτης ελαιοτριβείου
• Αλετριβιδιό: ελαιοτριβείο
• Ασκιά: προβιές από ζώα για τη μεταφορά λαδιού
• Γιγουμιά: τενεκέδες από τσίγκο ελαιοτριβείου
• Δέπλα και Δέμπλα: το ξύλο με το οποίο χτυπούν τα κλαδιά της ελιάς 
• Δεμπλάκι: η μικρή δέμπλα, το μικρό ξύλο για το ράβδισμα
• Ελαιογραφία: ζωγραφική με ελαιόχρωμα
• Ελαιόκαρπος: ο καρπός της ελιάς
• Ελαιοκομία: η επιστημονική καλλιέργεια της ελιάς
• Ελαιοπιεστήριο: πιεστήριο για την έκθλιψη του ελαιοκάρπου
• Ελαιοπυρήνας: ο πυρήνας της ελιάς, το κουκούτσι
• Ελαιουργία: η επεξεργασία λαδιού
• Ελαιόχρωμα: λαδομπογιά
• Ελαιοχρωματισμός: βάψιμο με λαδομπογιές
• Ελαιώδης: αυτός που περιέχει λάδι
• Κάπες ή παλέτσες: υφάσματα από λινάτσα ή βαμβάκι για το στρώσιμο της ελιάς
• Κατσίγαρα ή μούργα ή αμούρια: τα κατακάθια μετά την επεξεργασία του λαδιού
• Κολυμπάδες: ελιές σε άλμη
• Κορονιοί: πήλινα πυθάρια με εσωτερικό επίχρυσμα σμάλτου για αποθήκευση λαδιού
• Λαδάδικο: το κατάστημα που πουλιέται το λάδι
• Λαδάς: ο παραγωγός ή έμπορος λαδιού
• Λαδέμπορος: έμπορος λαδιού
• Λαδερό: μικρό δοχείο λαδιού
• Λαδερός: φτιγμένος με λάδι, *νηστίσιμος, *αυτός που έχει πολύ λάδι
• Λαδής: αυτός που έχει το χρώμα του λαδιού
• Λαδιά: λεκές από λάδι
• Λαδικό: ελαιοδοχείο
• Λαδίλα: μυρωδιά λαδιού
• Λαδόπανο: το πανί με το οποίο περιτυλίγεται το βρέφος μετά τη βάφτιση
• Λαδόχαρτο: διαφανές αδιάβροχο χαρτί
• Λαδόψωμο: ψωμί αλειμμένο με λάδι
• Λαδολέμονο: άρτυμα(σάλτσα) με λάδι
• Λαδόξυδο: μείγμα από λάδι και ξύδι
• Λαδώνω: σπλώνω-αλείφω με λάδι
• Λιοτρίβι ή ελαιοτριβείο ή φάμπρικα ή λιτρουβιό: το ελαιουργείο
• Λίμπες: δεξαμενές όπου τοποθετούν το λάδι στο ελαιοτριβείο
• Μαζωχτό: τρόπος μαζέματος της ελιάς
• Μαζώχτρες ή μαζωχτάδες: εργαλείο που μαζεύουν την ελιά με τα χέρια
• Μιστάτα: μονάδα μέτρησης λαδιού
• Νερατζολιές: χοντρές ελιές πριν ωριμάσουν
• Ντορμπάδες ή ντορβάδες: πανιά από λινάρι σε σχήμα φακέλου όπου τοποθετούν τη ζύμη για να μπει στο πιεστήριο
• Ξυδουλιές: ελιές ώριμες με ξύδι
• Ροΐ : μικρό δοχείο λαδιού  
• Ράβδος: Η περίοδος που συλλέγεται ο ώριμος ελαιόκαρπος με τη μέθοδο του ραβδίσματος (ή και η ίδια η μέθοδος κάποιες φορές).
• Σγούρνες: πέτρινο ή τσιμεντένιο δοχείο όπου συγκεντρώνεται ο χυμός μετά την πίεση
• Σπαστολιές: τσακιστές ελιές
• Στέτης: αυτός που στήνει τους ντορμπάδες στο πιεστήριο
• Τσαντίλες: οι ντορμπάδες
• Φλάσκα: δοχείο από νεροκολοκύθα για το μέτρημα του λαδιού 

Πηγή:  laikiparadosi.blogspot.com