Πρωτοχρονιάτικα έθιμα της Μεσσηνίας!

       Η Μεσσηνία, ως νομός της Πελοποννήσου μοιράζεται πολλές από τις παραδόσεις της με το σύνολο του γεωγραφικού διαμερίσματος στο οποίο ανήκει. Όμως, υπάρχουν κάποια πολύ συγκεκριμένα ήθη και έθιμα τα οποία απαντώνται μόνο στον τόπο μας. Ειδικά αυτές τις γιορτινές μέρες βλέπουμε ακόμα και στα δικά μας χρόνια να συνεχίζονται συνήθειες αιώνων, που φτάνουν ως εμάς από τα αρχαία χρόνια, την πρωτοχριστιανική περίοδο, τη βυζαντινή εποχή, τον τουρκικό ζυγό και κάθε άλλη περίοδο που έχει διαβεί πάνω από τούτο το μέρος μαζί με τον καιρό και τους χρόνους.
  Η αλλαγή της χρονιάς είναι πολύ σημαντική στιγμή για όλους τους Έλληνες και όχι μόνο. Συνδέεται άμεσα με την τύχη, την ελπίδα, το φόβο, την αγάπη και την κοινωνικότητα. Οι πρόγονοι μας λοιπόν, θέλοντας να εξασφαλίσουν κατά το δυνατόν την καλή έκβαση των πραγμάτων σε όλους αυτούς τους τομείς χρησιμοποιούσαν διάφορα μέσα, άλλα δεισιδαιμονικά και προληπτικά, αλλά συντροφικά και ανιδιοτελή, όλα τους όμως καθιερωμένα.

"Οι Λυκοκάντζαροι κ' η κορίτσα!"

  Μιας και απόψε αναμένεται να βγουν οι καλλικάντζαροι και να μείνουν για δώδεκα μέρες, παραθέτουμε από το βιβλίο "Παραδόσεις" του Νικολάου Πολίτη μία παράδοση όπως αυτή καταγράφηκε στην Καλαμάτα για τους καλλικάντζαρους, ή αλλιώς "λυκοκάντζαρους" όπως λέγονται στη Μεσσηνία. Πρόκειται για μια μικρή ιστορία που μας αφηγείται τα καμώματα των λυκοκαντζάρων!
  ( Όσοι ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για τους κατεργάρηδες καλλικάντζαρους, μπορείτε να πατήσετε ΕΔΩ και να διαβάσετε μια παλαιότερη ανάρτηση μας με αυτό το θέμα!)

  

Οἱ Λυκοκάντζαροι κ' ἡ κορίτσα

(Καλάμαι)

   "Μιά κορίτσα τὴν ἔστειλε ἡ μάννα της 'ς τὸ μύλο ν' ἀλέση τρία σακκιά στάρι. Ὅταν ἔφτασε 'ς τὸ μύλο ἦταν νύχτα, καὶ βρίσκει μέσα τοὺς Λυκοκαντζάρους καὶ διασκέδαζαν. Μόλις μπῆκε τὴν ἐκουλούμωσαν οἱ Λυκοκάντζαροι, καὶ τὴν ερώτησαν τὶ θέλει νὰ τῆς φέρουν νὰ τοὺς διατάξῃ, γιατὶ εἶχαν σκοπὸ κατὰ τὰ ξημερώματα νὰ τὴν πάρουν μαζί τους 'ς τοῖς σπηλιαῖς ποῦ μένουν τὴν ημέρα, κ' ἐκεῖ τρῶνε φίδια καὶ γουστέραις κι' ἄλλα μαγαρισμένα πράματα. Ἐκείνη ἐγύρεψε φορέματα χρυσά, διαμαντικά, στολίδια, καὶ κάθε τόσο ποῦ τοὺς γύρευε τὸ καθένα - ἔτρεχαν οἱ Λυκοκάντζαροι καὶ 'ς τὴ στιγμὴ τῆς τὸ φερναν, ὅσο ποῦ ἐγιόμισε πλιὰ ὁ μύλος ἀπό χίλιων λογιῶν τεφαρίκια. 'Σ τὸ ὕστερο, γιὰ νὰ τοὺς ξεφύγῃ, τοὺς ἐγύρεψε νὰ τῆς φέρουν ἕνα στολίδι σπάνιο, ξέρω γὼ τί.

Κάλαντα Χριστουγέννων Πελοποννήσου!

  Ευχόμαστε καλά Χριστούγεννα σε όλους, με τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα της Πελοποννήσου. Τα κάλαντα αυτά, με μικρές παραλαγές κυρίως στη μελωδία και το ρυθμό, απαντώνται σε όλη την Πελοπόννησο και είναι ένα από τα πολλά τραγούδια για κάλαντα ανά την Ελλάδα που χορεύεται κιόλας!

Τα φυτά των Χριστουγέννων: Αρκουδοπούρναρο!

  Το Αρκουδοπούρναρο ή αλλιώς ου ανήκει στο γένος Ilex. Πρόκειται για ένα φυτό που υπάρχει σε άγρια μορφή στη χώρα μας, όπου το συναντάμε και με άλλες ονομασίες, όπως λαύρος, μηλοπούρναρο, πρινάρι, πρίνος και λιόπρινο. Ανήκει σε μια μεγάλη ομάδα αειθαλών και φυλλοβόλων θάμνων και δέντρων, που αριθμεί 400 και πλέον είδη, με αρκετά υβρίδια και ποικιλίες.

Η γιορτή της Αγίας Άννας!

  Η Αγία Άννα ήταν σύμφωνα με την παράδοση η μητέρα της Παναγίας. Το εξελληνισμένο όνομα Άννα προέρχεται από το εβραϊκό Χάνα που σημαίνει «εύνοια, χάρη».
  Η Αγία Άννα, η μητέρα της Υπεραγίας Θεοτόκου, καταγόταν από τη φυλή του Λευί. Ο πατέρας της, που ήταν ιερέας, ονομαζόταν Ματθάν και ιεράτευε την εποχή της βασιλείας της Κλεοπάτρας. Τη δε μητέρα της, την έλεγαν Μαρία.
  Η Άννα είχε και δύο αδελφές, την ομώνυμη με τη μητέρα της Μαρία και τη Σοβήν. Και η μεν Μαρία, που παντρεύτηκε στην Βηθλεέμ, είχε κόρη τη Σαλώμη την μαία, η δε Σοβή, που παντρεύτηκε και αυτή στην Βηθλεέμ, την Ελισάβετ.

Τα εισόδια της Θεοτόκου!!

 (Επαναδημοσίευση από 21/11/2010)

Τα εισόδια της Θεοτόκου

  Σήμερα είναι μια από τις μεγάλες γιορτές της Παναγίας, και στη Μεσσηνία υπάρχουν αρκετοί ναοί αφιερωμένοι στη σημερινή γιορτή. Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου υπάρχει στα Φιλιατρά, στην Κυπαρισσία, στο Καρβέλι και στο Προάστιο, καθώς επίσης αφιερωμένος στα Εισόδια είναι και ο ναός του Νοσοκομείου Καλαμάτας.
    Η ύπαρξη της σημερινής γιορτής ξεκινά περίπου στον έκτο μεταχριστιανικό αιώνα, οπότε και καθιερώνεται ο εορτασμός της. Η ιστορία της έχει ως εξής: Η Άννα και ο Ιωακείμ, οι γονείς της Παναγίας, ήταν άνθρωποι μεγάλοι σε ηλικία και δεν είχαν κάνει παιδιά, παρότι το επιθυμούσαν διακαώς. Προσεύχονταν στο Θεό και συνέχισαν να τον ικετεύουν, παρόλο που η έλευση ενός παιδιού έμοιαζε ακατόρθωτη γι' αυτούς. Και τελικά, η προσδοκία τους επαληθεύτηκε και έκαναν μία κόρη, τη Μαρία. Και ο Ιωακείμ με την Άννα αποφάσισαν να αφιερώσουν το παιδί τους στο Θεό, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και σεβασμού. Όταν λοιπόν η Μαρία έγινε τριών ετών, οι γονείς της την πήγαν στο Ναό του Θεού στα Ιεροσόλυμα. Ο ιερέας Ζαχαρίας (πατέρας μετέπειτα του Ιωάννου του Προδρόμου) οδήγησε το παιδί μέσα στα "Άγια τοις Αγίοις", δηλαδή το ιερότερο μέρος του ναού, στο οποίο δεν επιτρεπόταν να μπει ο οποιοσδήποτε. Ήταν το μέρος που φυλάσσονταν τα πιο σημαντικά αντικείμενα για τους Ισραηλίτες, όπως οι πλάκες με τις Δέκα Εντολές και η ράβδος του Ααρών.    

Η ελαιοκομία τα παλιά τα χρόνια!

   Από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα τις ελιές τις φύτευαν σε μεγάλη σχετικά απόσταση, ώστε τα ίδια κτήματα να χρησιμοποιούνται συγχρόνως και για διάφορες άλλες καλλιέργειες, κυρίως δημητριακών. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι, επί τουρκοκρατίας ακόμα, στα ευφορότερα κτήματα του κάμπου οι γεωργοί καλλιεργούσαν μορεόδενδρα (συκαμινιές), εύκολα εξηγείται ο μικρός αριθμός ελαιοδέντρων καθώς και η περιορισμένη παραγωγή λαδιού.

Μικρή δόση ιστορίας: Μεσσήνη η ιταλική - Μέρος Α!

Τετράδραχμο της Ζάγκλης-Μεσσήνης, 461-396 π.Χ. περίπου

  Ας πούμε λίγα λόγια για την ιταλική Μεσσήνη και την ιστορία της, η οποία έχει πάρει το όνομα της από τη δική μας Μεσσήνη, εδώ και χιλιάδες χρόνια.

    Η Μεσσήνη (ιταλ. Messina) είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Σικελίας και πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Ιδρύθηκε από Έλληνες αποίκους ως Ζάγκλη και λίγο αργότερα πήρε το σημερινό της όνομα, προς τιμήν της πελοποννησιακής Μεσσήνης.
Ο πληθυσμός του κέντρου της πόλης μόνο ανέρχεται στους 250.000 κατοίκους ενώ μαζί με τα περίχωρα οι κάτοικοι φτάνουν τους 500.000. Η οικονομία της πόλης βασίζεται κυρίως στο λιμάνι της που εξυπηρετεί ταυτοχρόνως εμπορικούς και στρατιωτικούς σκοπούς και διαθέτει πολυάριθμα ναυπηγεία. Η γεωργική ανάπτυξη της περιοχής συνίσταται στην παραγωγή εσπεριδοειδών και λοιπόν φρούτων, λαχανικών και κρασιού.

 ΜΕΡΟΣ Α - Αρχαία Ιστορία:

Μεσσηνιακά τραγούδια: Αρκαδιανή

  Το τραγούδι αυτό αναφέρεται στην ιστορία μιας κοπέλας από την Αρκαδιά (Κυπαρισσία Μεσσηνίας) που έγινε κλεφτοπούλα και κατάφερε να μείνει δώδεκα χρόνους με τους κλέφτες χωρίς να καταλάβουν ότι ήταν γυναίκα. Λανθασμένα τις περισσότερες φορές αποδίδεται στην Αρκαδία λόγω ονόματος. Πρόκειται για συρτό καλαματιανό. Σε αυτή την παλιά εκτέλεση, το ακούμε από το σπουδαίο Φιλιατρινό τραγουδιστή Δημήτρη Περδικόπουλο.

Ο πληθυσμός της Μεσσηνίας και από που προέρχεται!

   Ο ντόπιος γηγενής πληθυσμός της Μεσσηνίας αποτελεί ένα μικρό ποσοστό των σημερινών της κατοίκων και βρίσκεται σκορπισμένος σε όλη σχεδόν τη Μεσσηνία και κυρίως στις ορεινές περιοχές της και λιγότερο στα πεδινά. Και αυτό διότι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας οι Έλληνες προτιμούσαν τις ορεινές περιοχές γιατί τις εύφορες πεδιάδες τις εκμεταλλεύονταν οι Τούρκοι. Αλλά και σε αυτές, έχουμε πληθυσμούς μικρούς μεν σε όγκο αλλά με μεγάλη οικονομική ισχύ και

Νικηταράς: Ήρωας και ζητιάνος!

 Ο Νικήτας Σταματελόπουλος ή Νικηταράς ή Τουρκοφάγος (1784-1849) γεννήθηκε στη Νέδουσα (Μεγάλη Αναστάσοβα) ένα μικρό χωριό που βρίσκεται στους πρόποδες του Ταϋγέτου, 25 χλμ από την πόλη της Καλαμάτας. Καταγόταν από το χωριό Τουρκολέκα, του δήμου Φαλαισίας της Μεγαλόπολης. Ήταν ανηψιός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Υπόγραφε και με το όνομα Τουρκολέκας ή Τουρκολακιώτης και μ΄ αυτό αναφέρεται σε μερικά δημοτικά τραγούδια. Τελικά όμως επικράτησε το επώνυμο Σταματελόπουλος από το βαπτιστικό όνομα του πατέρα του (Σταματέλος).

Μεσσηνιακά Τραγούδια: Απόψε πίνει αφέντης μου

  Πρόκειται για παλιό Μοραΐτικο τραγούδι από την περιοχή της Μεσσηνίας που είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στα ορεινά της περιοχής. Χορεύεται ως Ανασηκωτός (ή Ανασκουμπωτός) χορός!

Πανηγύρι στη Βάλτα Τριφυλίας!

Λάβαμε και δημοσιεύουμε από το ιστολόγιο Βάλτα Τριφυλίας:

"Όπως κάθε χρόνο η Βάλτα γιορτάζει την κοίμηση του Πολιούχου της, Μεγαλομάρτυρα Παντελεήμονος του Ιαματικού. 

Την Παρασκευή 27 Ιουλίου θα γίνει η πρωινή λειτουργία στην εκκλησία του χωριού. Το βράδυ στις 9:30 θα ακολουθήσει μεγάλο λαϊκό πανηγύρι, από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Βάλτας, στο προαύλιο του δημοτικού σχολείου του χωριού, με την ορχήστρα του Γιάννη Καλογερόπουλου και με τη συνοδεία Γουρουνοπούλας και κρασιού!"

    
  Να ευχηθούμε όσοι βρεθούν στη Βάλτα την αυριανή μέρα να περάσουν καλά και φυσικά και του χρόνου με υγεία να ξανατιμήσουν τον πολιούχο τους, Άγιο Παντελεήμονα. Χρόνια πολλά και καλά σε όλους τους εορτάζοντες και στους απανταχού Βαλταίους!

Ο τραχανάς!

   Πόσο συχνά τον καλείτε στο τραπέζι σας; σας αρέσει ο γλυκός ή ο ξινός; με σιμιγδάλι ή με σπασμένο στάρι; πως τον προτιμάτε;  σκέτο, με βούτυρο, με γάλα ή με τομάτα; τι τυράκι βάζετε πλάι του; φέτα, ξυνομυζήθρα, κοπανιστή;
Ο τραχανάς είναι βασικό ζυμαρικό της ελληνικής κουζίνας. Θεωρείται το αρχαιότερο φαγητό, μαγειρεύεται από τα Βαλκάνια μέχρι τη Μέση Ανατολή. Η Ελλάδα, αναμφίβολα, διεκδικεί το τίτλο της χώρας με την μεγαλύτερη ποικιλία ειδών τραχανά και πιάτων που βασίζονται σ’αυτόν.
   Γίνεται γλυκός  ή  ξινός, ανάλογα με το αν χρησιμοποιείται το γάλα φρέσκο ή μένει να ξινίσει. Γίνεται με αγελαδινό ή πρόβειο γάλα, το οποίο επηρεάζει τη γεύση και τα λιπαρά. Ο ξινός μπορεί να γίνει και με πρόβειο γιαούρτι.

Μικρή δόση ιστορίας: Κορώνη!

 Πηγή: http://dim-chrys.mes.sch.gr

  Στη νοτιοδυτική ακτή της Μεσσηνιακής χερσονήσου βρίσκεται η πόλη της Κορώνης. Μια πόλη μοναδική και συνάμα μαγευτική. Ανάμεσα στη θάλασσα και τους γεμάτους από ελιές λόφους ξεπροβάλλουν τα πολύχρωμα σπίτια με τις κεραμιδωτές σκεπές και τα ξύλινα μπαλκόνια τους, τα στενά σοκάκια, οι εκκλησίες και το επιβλητικό κάστρο.

Η Κορώνη μαζί με τη Μεθώνη, αποτελούσαν «τα μάτια της Βενετίας» ή αλλιώς τα «Μοθωκόρωνα ή Μοδονοκόρωνα» σύμφωνα με τους ντόπιους. Ιδιαίτερα στα χρόνια της βενετσιάνικης κυριαρχίας, η Κορώνη, εξελίχθηκε σε σπουδαίο εμπορικό, ναυτικό και πολιτικοστρατιωτικό κέντρο ολόκληρης της ανατολικής Μεσογείου. Έτσι που, για να φέρει κανείς σε πέρας μια υπόθεσή του έπρεπε να έχει «μπάρμπα στη Κορώνη», όπως συνηθίζει να λέει ακόμη και σήμερα ο λαός μας.

Συνέδριο - Σεμινάριο "Ο Κήπος μου"

Μεσσηνιακά Τραγούδια: Γαργαλιανιώτισσα!

  Πρόκειται για ένα τραγούδι σε ρυθμό 7/8 (καλαματιανός) που αναφέρεται σε μια Γαργαλιανιώτισσα, όπως φαίνεται και από τον τίτλο του. Για όσους δεν το γνωρίζουν, οι Γαργαλιάνοι είναι κωμόπολη στο δυτικό τμήμα της Μεσσηνίας.

Τα δημοτικά τραγούδια του Σουλιμά!

Βρήκαμε και αναδημοσιεύουμε από το ιστολόγιο anodorio.blogspot.com την παρακάτω ανάρτηση με θέμα τα δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στο χωριό Άνω Δώριο (Σουλιμά)!

Δημοτικό τραγούδι - Τραγούδια για το Σουλιμά.

Το δημοτικό τραγούδι γεννήθηκε από την ανάγκη να εκφράσει ο άνθρωπος του λαού τα συναισθήματά του, τη χαρά ή τη λύπη του, τον πόνο ή τον ενθουσιασμό του, έτσι ο λαός είδε το δημοτικό τραγούδι σαν μια ανάγκη ζωής, σαν σύντροφο αχώριστο στη χαρά και στη λύπη. Οι δημιουργοί του είναι απλοί άνθρωποι του λαού, αγράμματοι ίσως, με αυξημένη όμως καλλιτεχνική ευαισθησία και εκφραστική ικανότητα. Τα δημιουργήματά τους κυκλοφορούν ανώνυμα από στόμα σε στόμα και γίνονται αυτόματα μέρος της προφορικής παράδοσης.

Οι ονομασίες του Πάσχα!

Πάσχα

 
   Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή των Ορθόδοξων Χριστιανών (κινητή), κατά την οποία τιμάται η ανάσταση του Χριστού.
   Η ετυμολογία της λέξης συνδέεται με την ετυμολογία της ομώνυμης εβραϊκής γιορτής. Επειδή οι Εβραίοι το Πάσχα γιορτάζουν την έξοδο του λαού τους από την Αίγυπτο και την διάβαση της Ερυθράς Θάλασσας η λέξη συσχετίζεται ετυμολογικά με την εβραϊκή «πεσάχ» και αυτή με τη σειρά της με την αιγυπτιακήν «πισάχ».Και οι δυο σημαίνουν «πέρασμα». Είτε το πέρασμα (διάβαση) της Ερυθράς Θάλασσας, είτε το πέρασμα (προσπέρασμα) των σπιτιών των Εβραίων από τον άγγελο του Θεού τους που εξολόθρευε τα πρωτότοκα αγόρια των Αιγυπτίων. Αν και από κάποια χωρία της Παλαιάς Διαθήκης φαίνεται ότι το Πάσχα πιθανόν να είχε προέλευση παλαιότερη από την εποχή της Εξόδου από την Αίγυπτο. Κατά συνέπεια ενισχύεται η υπόθεση της αιγυπτιακής προέλευσης της λέξης.

Η βάγια και η σημασία της!

   Η δάφνη (επιστ.: Δάφνη η ευγενής, Laurus nobilis) είναι ένα αρωματικό φυτό της οικογένειας των Δαφνοειδών. Ανήκει στο γένος Δάφνη. Στην Ελλάδα απαντάται και αυτοφυής. Επίσης, στον ελληνικό χώρο καλλιεργείται και η δάφνη του Απόλλωνα, γνωστή με τα λαϊκά ονόματα βαγιά, δάφνη, δαφνολιά και φυλλάδα. Στην Ελλάδα εξάγονται περί τους 200 τόνους φύλλων δάφνης ετησίως. Είναι θάμνος ή μικρό δέντρο. Τα φύλλα του φυτού χρησιμοποιούνται ως άρτυμα στη μαγειρική και στη συσκευασία ξηρών καρπών, όπως σύκα ή σταφίδες για να μην εμφανιστούν έντομα.

Εορταστικές εκδηλώσεις στο Ραμοβούνι!

   Σήμερα έλαβαν χώρα στο Ραμοβούνι Μεσσηνίας οι ετήσιες εορταστικές εκδηλώσεις για την επέτειο της γέννησης του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Ο ήρωας της Επανάστασης του 1821 γεννήθηκε στις 3 Απριλίου του 1770 στο Ραμοβούνι και ήταν γιος του Κωσταντή Κολοκοτρώνη από το Λιμποβίσι της Καρύταινας Αρκαδίας και της Ζαμπίας το γένος Κωτσάκη με καταγωγή από την Αλωνίσταινα, όπου και μεγάλωσε έχοντας χάσει τον πατέρα του. Ο Κολοκοτρώνης αποκαλείται ως τις μέρες μας "Γέρος του Μοριά" και η μορφή του θεωρείται η κορυφαία όσων συνετέλεσαν στην αρχή και την εξάπλωση της Επανάστασης του 1821.

Η Κουφή Παρασκευή!

   Η σημερινή μέρα καλείται από το λαό μας "κουφή Παρασκευή"! Πρόκειται για την τελευταία Παρασκευή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που προηγείται της Μεγάλης Εβδομάδας. Λέγεται κουφή γιατί διαφέρει από τις προηγούμενες πέντε Παρασκευές της Σαρακοστής. Όπως πιθανώς γνωρίζετε, την πρώτη Παρασκευή της Σαρακοστής ξεκίνησαν οι Χαιρετισμοί της Παναγίας, οι οποίοι και ολοκληρώθηκαν την προηγούμενη Παρασκευή με τον Ακάθιστο Ύμνο. Σήμερα δεν είχαμε ακολουθία των Χαιρετισμών, δεν "ακούστηκαν" ούτε "ειπώθηκαν" ύμνοι προς τιμήν της Θεοτόκου, και γι' αυτό η μέρα -και συχνά και όλη αυτή η εβδομάδα- χαρακτηρίζεται ως κουφή ή βουβή!
   Την κουφή Παρασκευή ακολουθεί το Σάββατο του Λαζάρου, μια ημέρα επίσης συνδεδεμένη έντονα με τη λαϊκή παράδοση με πλήθος εθίμων που ξεκινούσαν συνήθως από σήμερα. Τη σημερινή ημέρα ολοκληρώνεται η Μεγάλη Τεσσαρακοστή και συμπληρώνονται ακριβώς σαράντα μέρες νηστείας.
   Ευχόμαστε σε όλους κατάνυξη και γαλήνη για τις μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας που έπονται και θα είναι γεμάτες με ακολουθίες, σε αντίθεση με την "κουφή" Παρασκευή!

Ο τόπος και το τραγούδι του - "Στη Νέδουσα του Νικηταρά"

Πηγή: ellinwnparadosi.blogspot.com

Ρεβίθια γιαχνί!

Η νηστεία της Σαρακοστής συνεχίζεται για τρίτη εβδομάδα και έχουμε να σας προτείνουμε μια εύκολη νηστίσιμη συνταγή με ένα από τα πιο θρεπτικά και νόστιμα όσπρια, τα ρεβίθια! Τα υλικά που θα χρειαστείτε είναι:

1/2 κιλό ρεβίθια
2 κουταλιές της σούπας σόδα
1 φλυτζάνι ελαιόλαδο
2 κρεμμύδια ξερά
1 κουταλιά της σούπας πελτέ ντομάτας
1 φύλλο δάφνης
1 κλαράκι δενδρολίβανο (προαιρετικά)
Αλάτι και πιπέρι

Ο Ακάθιστος ύμνος!

   Ακάθιστος ύμνος ονομάζεται γενικά κάθε ύμνος ο οποίος ψάλλεται από τους χριστιανούς σε όρθια στάση. Έχει επικρατήσει όμως να λέγεται έτσι ένας ύμνος («Κοντάκιο») της Ορθόδοξης Εκκλησίας προς τιμήν της Θεοτόκου. Ο ύμνος αυτός ψάλλεται στους ναούς τις πέντε πρώτες Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, τις πρώτες τέσσερις Παρασκευές τμηματικά και την πέμπτη ολόκληρος. Αποτελείται από ένα προοίμιο και 24 οίκους (στροφές) σε ελληνική αλφαβητική ακροστιχίδα, από το Α ως το Ω. Δηλαδή, κάθε «οίκος» ξεκινά με το αντίστοιχο κατά σειρά ελληνικό γράμμα. Ο Ακάθιστος ύμνος θεωρείται ως ένα αριστούργημα της βυζαντινής υμνογραφίας.

Η κυρά - Σαρακοστή!

   Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα.Αρχικά διαρκούσε έξι εβδομάδες ενώ αργότερα προστέθηκε και η έβδομη εβδομάδα και ονομάζεται έτσι γιατί περιλαμβάνει ακριβώς σαράντα ημέρες δηλαδή από την Καθαρή Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή πριν το Σάββατο του Λαζάρου.

  Μεγάλη ονομάζεται όχι για τη μεγάλη διάρκειά της αλλά για τη σημασία της που γίνεται σε ανάμνηση των Παθών του Χριστού και αποτελεί την προετοιμασία των πιστών για τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα.

Αποκριάτικοι Χοροί - Μέρος Δεύτερο

(Συνέχεια προηγούμενης ανάρτησης. Για το πρώτο μέρος πατήστε ΕΔΩ)

ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ

[και η αρχαιοελληνική τους θεματογραφία]

Πηγή: Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί, Δώρα Ν. Στράτου, εκδ. Ο Ε Δ Β, παρούσα εκδ. 2002, εκτύπωση Κλάδης Χαρ. Βιβλιοδεσία Κανόπουλος Γεώργ.

ΝΑΟΥΣΑ
   Στους αποκριάτικους χορούς συνήθως κρεμάνε κουδούνια και πηδάνε για να ακούγονται καλά οι κρότοι των κουδουνιών και να «ξυπνήσει έτσι ή γη» δηλαδή να βλαστήσει.
Μπορούμε να αναφέρουμε αποκριάτικους χορούς με κουδούνια βροντερά, όπως τού Σοχού τής Μακεδονίας και τής Σκύρου αλλά και άλλων περιοχών με λιγότερα θόρυβο, το ίδιο όμως εντυπωσιακούς όπως τής Νάουσας στη Μακεδονία.

Οι Τρεις εβδομάδες των Αποκριών!

(Επαναδημοσίευση από 18/2/2011)
 
  Πολλοί μπορεί να πιστεύουν ότι οι Απόκριες έρχονται, όμως στην ουσία η Αποκριά έχει ήδη φτάσει εδώ και μερικές μέρες! Οι Απόκριες ξεκινούν με την αρχή του Τριωδίου, που ήταν την περασμένη Κυριακή, Τελώνου και Φαρισαίου. Τι είναι όμως το Τριώδιο;
    Τριώδιο είναι το βιβλίο της Εκκλησιαστικής Ακολουθίας των ύμνων που ψάλλονται από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο. Οι ύμνοι που ψάλλονται την περίοδο αυτή, όπως μας λέει και το όνομα του βιβλίου, έχουν μόνο τρεις ωδές και όχι εννιά όπως συνήθως. Το Τριώδιο σηματοδοτεί την αρχή της προετοιμασίας προς το Πάσχα και την έναρξη των Αποκριών που θα διαρκέσουν τρεις εβδομάδες.

Γιατί το λέμε... Αλαγονία!!

  Η Αλαγονία κατά την Eλληνική μυθολογία ήταν “νύμφη” του Διός και της Ευρώπης. Στην αρχαία Ελλάδα η Αλαγονία ήταν μία από τις πόλεις του “Κοινού των Ελευθερολακώνων’ το δε Κοινό των Ελευθερολακώνων ήταν Ομοσπονδία δεκαοχτώ πόλεων της Λακωνίας που αποχώρησαν από τη Σπάρτη και αποτέλεσαν συμπολιτεία αυτόνομη.
   Η αρχαία πόλη Αλαγονία κατά τον αρχαίο Έλληνα περιηγητή Παυσανία που έζησε το δεύτερο αιώνα μ. Χ. βρισκότανε σε απόσταση τριάντα σταδίων προς τα μεσόγαια από την πόλη Γερηνία.

Αποκριάτικοι Χοροί - Μέρος Πρώτο

ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ

[και η αρχαιοελληνική τους θεματογραφία]


Πηγή: Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί, Δώρα Ν. Στράτου, εκδ. Ο Ε Δ Β, παρούσα εκδ. 2002, εκτύπωση Κλάδης Χαρ. Βιβλιοδεσία Κανόπουλος Γεώργ.

   "Μέσα στους αιώνες πού πέρασαν χωρίς ελεύθερο εθνικό βίο και προπαντός στη διάρκεια τής Οθωμανικής κυριαρχίας, οι Έλληνες εύρισκαν πάντα κάποιο τρόπο να διατηρούν τις παραδόσεις τους. Πολλές φορές για να μην προκαλέσουν την απαγόρευση τού Διοικητή τής Περιφέρειας, εκμεταλλεύονταν την Αποκριά. Έχουμε γι’ αυτό ορισμένα παραδείγματα από τούς χορούς τής «Μπούλας» της Νάουσας (Μακεδονία), καθώς και από άλλες περιοχές και ορισμένες αποκριάτικες συνήθειες των Ποντίων.

Παροιμίες για την ελιά

Παροιμίες για την ελιά 

• "Βάψε ελιά για τη ζωή σου και συκιά για το παιδί σου"
• "Από το θέρο ως τις ελιές δεν απολείπουν οι δουλειές"
• Αν δε σφίξεις την ελιά, δε βγάζει λάδι.
  (Όπως πρέπει να σφίξεις τις ελιές για να βγάλεις το λάδι, έτσι πρέπει να δουλέψεις σκληρά για να αποδώσει η δουλειά σου).
• ’Ακουσες λάδι τρέχα, άκουσες στεφάνι φεύγα.
  (Στο λάδι (βάφτιση) αν πας δεν θα 'χεις έξοδα ενώ στο γάμο οι καλεσμένοι βάζουν χρήματα στο δίσκο ως δώρο για τους νιόπαντρους).
• Όποιος έχει σιτάρι, κρασί και λάδι στο πιθάρι έχει του κόσμου τα καλά και του θεού τη χάρη.
  (Όποιος έχει αυτά τα τρία προϊόντα στο σπίτι του, είναι σαν να έχει απ' όλα, είναι πλούσιος).

Η Βασιλόπιτα της Πρωτοχρονιάς!

   Το έθιμο της βασιλόπιτας κυριαρχεί την Πρωτοχρονιά παντού στη χώρα μας, αλλά και όπου υπάρχουν Έλληνες ανά τον κόσμο. Πολλές διαφορετικές γεύσεις και συνταγές ίσως να έχουμε συναντήσει σε όλες μας τις Πρωτοχρονιές ή και σε εκδηλώσεις κοπής της βασιλόπιτας που γίνονται αρκετές εβδομάδες μετά την άφιξη του νέου έτους. Γιατί όμως κόβουμε τη βασιλόπιτα και πώς έφτασε στις μέρες μας αυτό το έθιμο;

   Η ιστορία της πίτας αυτής είναι πολύ παλιά και πιθανώς προέρχεται από την αρχαία γιορτή των "Κρονίων" (των ρωμαϊκών "Σατουρναλίων").