Μεσσηνιακά ήθη και έθιμα το Πάσχα!

Τα περισσότερα ήθη και έθιμα της Μεσσηνίας στη διάρκεια της Μ. εβδομάδας όπως επίσης και την ημέρα του Πάσχα, είναι τα ίδια με τις περιοχές της περισσότερης Ελλάδας.

Διαφορές υπάρχουν όμως σε όλα τα μέρη έτσι και στη Μεσσηνία, αφού το κυριότερο έθιμο που διαφέρει από την υπόλοιπη Ελλάδα είναι ο Σαϊτοπόλεμος. Επίσης όπως θα δούμε και πιο κάτω κατά περιοχή έχουν άλλα έθιμα.

Εν όψει λοιπόν του Πάσχα, ας δούμε τα έθιμά μας στη Μεσσηνία και οι ευχές μας για καλή Ανάσταση σε όλους τους Μεσσήνιους είτε της Μεσσηνίας, είτε τους Μεσσήνιους που ζουν στα πέρατα της Γης.

Ευχές από το blog Φιλιατρά News

Πρωτοχρονιάτικα έθιμα της Μεσσηνίας!

       Η Μεσσηνία, ως νομός της Πελοποννήσου μοιράζεται πολλές από τις παραδόσεις της με το σύνολο του γεωγραφικού διαμερίσματος στο οποίο ανήκει. Όμως, υπάρχουν κάποια πολύ συγκεκριμένα ήθη και έθιμα τα οποία απαντώνται μόνο στον τόπο μας. Ειδικά αυτές τις γιορτινές μέρες βλέπουμε ακόμα και στα δικά μας χρόνια να συνεχίζονται συνήθειες αιώνων, που φτάνουν ως εμάς από τα αρχαία χρόνια, την πρωτοχριστιανική περίοδο, τη βυζαντινή εποχή, τον τουρκικό ζυγό και κάθε άλλη περίοδο που έχει διαβεί πάνω από τούτο το μέρος μαζί με τον καιρό και τους χρόνους.
  Η αλλαγή της χρονιάς είναι πολύ σημαντική στιγμή για όλους τους Έλληνες και όχι μόνο. Συνδέεται άμεσα με την τύχη, την ελπίδα, το φόβο, την αγάπη και την κοινωνικότητα. Οι πρόγονοι μας λοιπόν, θέλοντας να εξασφαλίσουν κατά το δυνατόν την καλή έκβαση των πραγμάτων σε όλους αυτούς τους τομείς χρησιμοποιούσαν διάφορα μέσα, άλλα δεισιδαιμονικά και προληπτικά, αλλά συντροφικά και ανιδιοτελή, όλα τους όμως καθιερωμένα.

"Οι Λυκοκάντζαροι κ' η κορίτσα!"

  Μιας και απόψε αναμένεται να βγουν οι καλλικάντζαροι και να μείνουν για δώδεκα μέρες, παραθέτουμε από το βιβλίο "Παραδόσεις" του Νικολάου Πολίτη μία παράδοση όπως αυτή καταγράφηκε στην Καλαμάτα για τους καλλικάντζαρους, ή αλλιώς "λυκοκάντζαρους" όπως λέγονται στη Μεσσηνία. Πρόκειται για μια μικρή ιστορία που μας αφηγείται τα καμώματα των λυκοκαντζάρων!
  ( Όσοι ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για τους κατεργάρηδες καλλικάντζαρους, μπορείτε να πατήσετε ΕΔΩ και να διαβάσετε μια παλαιότερη ανάρτηση μας με αυτό το θέμα!)

  

Οἱ Λυκοκάντζαροι κ' ἡ κορίτσα

(Καλάμαι)

   "Μιά κορίτσα τὴν ἔστειλε ἡ μάννα της 'ς τὸ μύλο ν' ἀλέση τρία σακκιά στάρι. Ὅταν ἔφτασε 'ς τὸ μύλο ἦταν νύχτα, καὶ βρίσκει μέσα τοὺς Λυκοκαντζάρους καὶ διασκέδαζαν. Μόλις μπῆκε τὴν ἐκουλούμωσαν οἱ Λυκοκάντζαροι, καὶ τὴν ερώτησαν τὶ θέλει νὰ τῆς φέρουν νὰ τοὺς διατάξῃ, γιατὶ εἶχαν σκοπὸ κατὰ τὰ ξημερώματα νὰ τὴν πάρουν μαζί τους 'ς τοῖς σπηλιαῖς ποῦ μένουν τὴν ημέρα, κ' ἐκεῖ τρῶνε φίδια καὶ γουστέραις κι' ἄλλα μαγαρισμένα πράματα. Ἐκείνη ἐγύρεψε φορέματα χρυσά, διαμαντικά, στολίδια, καὶ κάθε τόσο ποῦ τοὺς γύρευε τὸ καθένα - ἔτρεχαν οἱ Λυκοκάντζαροι καὶ 'ς τὴ στιγμὴ τῆς τὸ φερναν, ὅσο ποῦ ἐγιόμισε πλιὰ ὁ μύλος ἀπό χίλιων λογιῶν τεφαρίκια. 'Σ τὸ ὕστερο, γιὰ νὰ τοὺς ξεφύγῃ, τοὺς ἐγύρεψε νὰ τῆς φέρουν ἕνα στολίδι σπάνιο, ξέρω γὼ τί.

Κάλαντα Χριστουγέννων Πελοποννήσου!

  Ευχόμαστε καλά Χριστούγεννα σε όλους, με τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα της Πελοποννήσου. Τα κάλαντα αυτά, με μικρές παραλαγές κυρίως στη μελωδία και το ρυθμό, απαντώνται σε όλη την Πελοπόννησο και είναι ένα από τα πολλά τραγούδια για κάλαντα ανά την Ελλάδα που χορεύεται κιόλας!

Τα φυτά των Χριστουγέννων: Αρκουδοπούρναρο!

  Το Αρκουδοπούρναρο ή αλλιώς ου ανήκει στο γένος Ilex. Πρόκειται για ένα φυτό που υπάρχει σε άγρια μορφή στη χώρα μας, όπου το συναντάμε και με άλλες ονομασίες, όπως λαύρος, μηλοπούρναρο, πρινάρι, πρίνος και λιόπρινο. Ανήκει σε μια μεγάλη ομάδα αειθαλών και φυλλοβόλων θάμνων και δέντρων, που αριθμεί 400 και πλέον είδη, με αρκετά υβρίδια και ποικιλίες.

Η γιορτή της Αγίας Άννας!

  Η Αγία Άννα ήταν σύμφωνα με την παράδοση η μητέρα της Παναγίας. Το εξελληνισμένο όνομα Άννα προέρχεται από το εβραϊκό Χάνα που σημαίνει «εύνοια, χάρη».
  Η Αγία Άννα, η μητέρα της Υπεραγίας Θεοτόκου, καταγόταν από τη φυλή του Λευί. Ο πατέρας της, που ήταν ιερέας, ονομαζόταν Ματθάν και ιεράτευε την εποχή της βασιλείας της Κλεοπάτρας. Τη δε μητέρα της, την έλεγαν Μαρία.
  Η Άννα είχε και δύο αδελφές, την ομώνυμη με τη μητέρα της Μαρία και τη Σοβήν. Και η μεν Μαρία, που παντρεύτηκε στην Βηθλεέμ, είχε κόρη τη Σαλώμη την μαία, η δε Σοβή, που παντρεύτηκε και αυτή στην Βηθλεέμ, την Ελισάβετ.

Τα εισόδια της Θεοτόκου!!

 (Επαναδημοσίευση από 21/11/2010)

Τα εισόδια της Θεοτόκου

  Σήμερα είναι μια από τις μεγάλες γιορτές της Παναγίας, και στη Μεσσηνία υπάρχουν αρκετοί ναοί αφιερωμένοι στη σημερινή γιορτή. Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου υπάρχει στα Φιλιατρά, στην Κυπαρισσία, στο Καρβέλι και στο Προάστιο, καθώς επίσης αφιερωμένος στα Εισόδια είναι και ο ναός του Νοσοκομείου Καλαμάτας.
    Η ύπαρξη της σημερινής γιορτής ξεκινά περίπου στον έκτο μεταχριστιανικό αιώνα, οπότε και καθιερώνεται ο εορτασμός της. Η ιστορία της έχει ως εξής: Η Άννα και ο Ιωακείμ, οι γονείς της Παναγίας, ήταν άνθρωποι μεγάλοι σε ηλικία και δεν είχαν κάνει παιδιά, παρότι το επιθυμούσαν διακαώς. Προσεύχονταν στο Θεό και συνέχισαν να τον ικετεύουν, παρόλο που η έλευση ενός παιδιού έμοιαζε ακατόρθωτη γι' αυτούς. Και τελικά, η προσδοκία τους επαληθεύτηκε και έκαναν μία κόρη, τη Μαρία. Και ο Ιωακείμ με την Άννα αποφάσισαν να αφιερώσουν το παιδί τους στο Θεό, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και σεβασμού. Όταν λοιπόν η Μαρία έγινε τριών ετών, οι γονείς της την πήγαν στο Ναό του Θεού στα Ιεροσόλυμα. Ο ιερέας Ζαχαρίας (πατέρας μετέπειτα του Ιωάννου του Προδρόμου) οδήγησε το παιδί μέσα στα "Άγια τοις Αγίοις", δηλαδή το ιερότερο μέρος του ναού, στο οποίο δεν επιτρεπόταν να μπει ο οποιοσδήποτε. Ήταν το μέρος που φυλάσσονταν τα πιο σημαντικά αντικείμενα για τους Ισραηλίτες, όπως οι πλάκες με τις Δέκα Εντολές και η ράβδος του Ααρών.    

Η ελαιοκομία τα παλιά τα χρόνια!

   Από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα τις ελιές τις φύτευαν σε μεγάλη σχετικά απόσταση, ώστε τα ίδια κτήματα να χρησιμοποιούνται συγχρόνως και για διάφορες άλλες καλλιέργειες, κυρίως δημητριακών. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι, επί τουρκοκρατίας ακόμα, στα ευφορότερα κτήματα του κάμπου οι γεωργοί καλλιεργούσαν μορεόδενδρα (συκαμινιές), εύκολα εξηγείται ο μικρός αριθμός ελαιοδέντρων καθώς και η περιορισμένη παραγωγή λαδιού.

Μικρή δόση ιστορίας: Μεσσήνη η ιταλική - Μέρος Α!

Τετράδραχμο της Ζάγκλης-Μεσσήνης, 461-396 π.Χ. περίπου

  Ας πούμε λίγα λόγια για την ιταλική Μεσσήνη και την ιστορία της, η οποία έχει πάρει το όνομα της από τη δική μας Μεσσήνη, εδώ και χιλιάδες χρόνια.

    Η Μεσσήνη (ιταλ. Messina) είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Σικελίας και πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Ιδρύθηκε από Έλληνες αποίκους ως Ζάγκλη και λίγο αργότερα πήρε το σημερινό της όνομα, προς τιμήν της πελοποννησιακής Μεσσήνης.
Ο πληθυσμός του κέντρου της πόλης μόνο ανέρχεται στους 250.000 κατοίκους ενώ μαζί με τα περίχωρα οι κάτοικοι φτάνουν τους 500.000. Η οικονομία της πόλης βασίζεται κυρίως στο λιμάνι της που εξυπηρετεί ταυτοχρόνως εμπορικούς και στρατιωτικούς σκοπούς και διαθέτει πολυάριθμα ναυπηγεία. Η γεωργική ανάπτυξη της περιοχής συνίσταται στην παραγωγή εσπεριδοειδών και λοιπόν φρούτων, λαχανικών και κρασιού.

 ΜΕΡΟΣ Α - Αρχαία Ιστορία:

Μεσσηνιακά τραγούδια: Αρκαδιανή

  Το τραγούδι αυτό αναφέρεται στην ιστορία μιας κοπέλας από την Αρκαδιά (Κυπαρισσία Μεσσηνίας) που έγινε κλεφτοπούλα και κατάφερε να μείνει δώδεκα χρόνους με τους κλέφτες χωρίς να καταλάβουν ότι ήταν γυναίκα. Λανθασμένα τις περισσότερες φορές αποδίδεται στην Αρκαδία λόγω ονόματος. Πρόκειται για συρτό καλαματιανό. Σε αυτή την παλιά εκτέλεση, το ακούμε από το σπουδαίο Φιλιατρινό τραγουδιστή Δημήτρη Περδικόπουλο.